Kahramanmaraş merkezli iki büyük sarsıntıların akabinde sarsıntı bölgesi günlerdir selle boğuşuyor. Şanlıurfa ve Adıyaman’da 17 kişi selde hayatını yitirirken felaket üstüne felaket yaşayan bölge için uzmanlar uyarıyor.
Bağımsız Heyelan Kıymetlendirme Takımı’ndan İTÜ’den Tolga Görüm, Abdüssamet Yılmaz, Furkan Karabacak, ODTÜ’den Mehmet Lütfi Süzen ve Hollanda Twente Üniversitesi’nden Hakan Tanyaş zelzele bölgesinde saha çalışmasını sürdürüyor.
Ölümcül moloz akmaları olabilir!
Hakan Tanyaş, Milliyet’e yaptığı değerlendirmede, sarsıntıdan sonra yaşanan sel felaketiyle ilgili açıklamalarda bulundu ve yeni tehlikeye karşı uyardı.
“Dünya literatüründe pek çok örnekte, yaşadığımız yer sarsıntılarına benzeri, yüksek şiddetli zelzelelerin, sayıları on binleri, yüz binleri bulan heyelanlara neden olduğunu görüyoruz. Sarsıntı sonrası periyotta, yamaçlarda biriken heyelan materyali yüksek yağışların tesiriyle taşınabiliyor ve ölümcül moloz akmalarına neden olabiliyor.”
Sel değil sarsıntının neden olduğu heyelanlar
Tanyaş, Adıyaman’ın Tut ilçesinde yaşanan ve ‘sel’ denilen felaketin aslında sarsıntının neden olduğu heyelanlardan kaynaklandığını tabir etti. “Yamaçlarda ve ırmak yataklarında sarsıntı sonrası heyelanlar nedeniyle biriken gereç, yüksek yağışın tesiriyle harekete geçmiştir” diyen Tanyaş, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İçerisinde hem büyük kaya bloklarının hem de daha ince gerecin tesiriyle daha yıkıcı bir hal alan bu materyal sel olarak tanımlansa da aslında moloz akmasıdır, yani içerisinde her boyutta kaya parçacığını barındıran suya doygun bir karışımdır.
Moloz akmaları kilometrelerce uzaktaki uzaklıkları bile etkileyebilmektedir ki Adıyaman Tut’ta olan da budur. Bu örnek üzerinden özetlemek gerekirse, yerleşim yerlerini ova tabanlarından yamaçlara gerçek kaydırmak, her şartta, heyelan tehlikesinin azalacağı manasına gelmiyor. Bilhassa, yamaçlarda hür halde birikmiş heyelan gereçlerinin olması durumunda bu alanlardan uzaklaşmak hayati değere sahip olacaktır.”