Türkiye günlerdir Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayımladığı “Taklit ve Tağşiş Yapılan Gıdalar” listesini konuşuyor. Listede ünlü bir köfte zincirinin köftesinde domuz eti, sucukta at eti, çiğ adana kebapta kalp, baharatlarda yabancı husus tespitleri yer aldı. Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı’dan listeye ilişkin açıklama geldi.
“HERHANGİ BİR TOLERANSIMIZ OLMAYACAK”
Yumaklı, tüketicinin sağlam besine ulaşmasının en doğal hakkı olduğunu belirterek, “Buna ait rastgele bir uygunsuzluğu kabul etmiyoruz. Rastgele bir toleransımız olmayacak. Hasebiyle Türkiye’deki 724 bin işletmenin senede bir kere kesinlikle ancak farklı münasebetlerle birden fazla denetlenmesi konusuna devam edeceğiz.
Yumaklı, taklit-tağşiş yapılan ve sıhhati tehlikeye düşürebilecek besinlerin listesinin yayınlanması sonrası tenkitlere Iğdır’dan karşılık verdi. Yumaklı, denetim, tahlil, yaptırım uygulayacaklarının duyurusunu daha evvel yaptıklarını söyledi.
Yumaklı şu sözleri kullandı:
-Çok uzun müddettir tüketicilerin en doğal hakkı olan muteber besine ulaşma konusunda yaptığımız çalışmalarımızı kamuoyumuzla paylaşıyoruz. Bilhassa bayramlar üzere çok ağır bir halde besin tüketiminin olduğu vakitler da dahil olmak üzere bölüm kontrolleri, spesifik kontroller, gelen şikayetlerin kıymetlendirilmesi üzere mevzularda bizim ilgili ünitelerimiz kontrollerini yaptılar.
“DENETLEMELER DEVAM EDECEĞİZ”
-Biz daima şunu söyledik; tüketicimizin muteber besine ulaşması en doğal hakkıdır. Buna ait rastgele bir uygunsuzluğu kabul etmiyoruz. Rastgele bir toleransımız olmayacak. Hasebiyle Türkiye’deki 724 bin işletmenin senede bir kere kesinlikle ancak farklı münasebetlerle birden fazla denetlenmesi konusuna devam edeceğiz. 7 bin 500 arkadaşım alanda kontrollerine devam edecekler. Bu yıl 1 milyona yakın kontrol yaptık. 16 bin uygunsuzluk tespit ettik.
“800 MİLYON LİRAYA YAKIN PARA CEZASI UYGULADIK”
-800 milyon liraya yakın idari para cezası uyguladık. Bunlardan 368’i için savcılıklara kabahat duyurusunda bulunduk. Tekrar bunların ortasında yakaladığımız uygunsuzluğa bağlı olarak da işletme kapatmaları gerçekleştirdik. Faaliyeti durdurma, idari para cezası, piyasadan o parti eserlerin toplanması, imha etmek natürel birçok alt başlığı var bunları da gerçekleştirdik.
-Özellikle kanunda yer alan besin ile ilgili uygunsuzlukların kamuoyuna duyurulmasıyla ilgili yeni bir sisteme geçeceğimizi söylemiştim. Eski nasıldı? O süreç devam ediyordu. Aşikâr aralıklarda rastgele bir takvimi aşikâr olmayan biçimde kamuoyuna vakit zaman duyurular yapılıyordu.
-Biz bunu rastgele bir tereddüde meydan vermemek maksadıyla bir sistem üzerinden anlık olarak süreci tamamlananların görünmesi formda çevireceğimizi söylemiştik. Ve bunu da yaptık. Yani denetim, tahlil, yaptırım ve bunun duyurusu ve bu kapsama girenlerin duyurusunu da devreye almış olduk. Ben bu hususta toplumun her kesitinden çok önemli bir biçimde teşekkür aldığımızı buradan söz etmek istiyorum.
-Yine besin üretimi yapıp, bütün kurallara uyan, toplumun muteber besine ulaşma konusundaki o hakkını gözeten işletmelerimize de sizlerin vasıtasıyla teşekkür etmek istiyorum. Bu sistem birebir halde devam edecek. Denetim, tahlil şayet gerekiyorsa yaptırım sonrasında kamuoyu duyurusu ‘guvenilirgida.tarımorman.gov.tr’ hesabından yayınlanmaya devam edecek. Bizim bir de ‘tarım cebimde’ uygulamamız var. En kısa vakitte oraya da bunu adapte edeceğiz. Yani web sayfamıza girmeden o uygulamadan bunlara ulaşmak mümkün olacak.
‘ÖNCEKİ YILLARDAN GELME KONUSU, BİZİM SÜRECİMİZLE İLGİLİ DEĞİL’
Gazetecilerin ‘2021 yılındaki tespitler yeni yayınlandı üzere tenkitler var. Buna ait neler söyleyeceksiniz?’ sorusuna Bakan Yumaklı, “Bu bir süreç. O evvelki periyotta tekrar metodolojik olarak bunlar yapılıyordu. Lakin her işletmenin bizim tespitlerimiz sonrası kendilerine yapılan bildirimden sonra yasal hakları var. Bunlara itiraz etme hakkı, tekrar tahlil edilmesini isteme hakkı vesaire üzere. Münasebetiyle biz o sürecin tamamlanması gerçekleşmiş olanların duyurusunu yapıyoruz. Bu formda de yapmaya devam edeceğiz. Yani oradaki, evvelki yıllardan gelme konusu, bizim sürecimizle ilgili değil. Bu bahiste firmaların, kurumların kendi yasal haklarını kullanması, çok sık gerçekleşen bir şey değil açıkçası. Yani toplamda bir bütünün içerisinde muhakkak bir oranın olması demek o sistematiğin tamamının o denli olacağı manasına gelmez. Hasebiyle bahsetmiş olduğum biçimde kamuoyuna duyurularımızı yapmaya devam edeceğiz” karşılığını verdi.
‘GEREKEN UYGULAMALARI YAPIYORUZ’
Bakan Yumaklı, ‘Yayınlanan listelerde hala satışı devam eden besin ve eserler var. Bunların satışının devam etmesi olağan mi? sorusunu ise şöyle yanıtladı:
-Biz denetimlerimizi yaptığımızda rastgele bir eserin satışı aşamasında o parti şayet bir uygunsuzluğa sahipse, onunla ilgili gereken uygulamaları yapıyoruz. Yani tespit tahlilden sonra onların piyasadan çekilmesi, imha edilmesi üzere konular gerçekleşiyor. Lakin her üretimin de bütün partilerinin birebir içeriğe sahip olacağı manasına gelmiyor.
-Dolayısıyla rastgele bir uygunsuzluk içermeyen eserlerin satışı elbette ki devam edecek. Buna şöyle bir örnek vereyim. Peynirin içerisinde bitkisel yağ kullanılmış.
-Biz bakıyoruz onun bitkisel yağ kullanıldığına dair hem kodekste yok o başka bir husus, hem de rastgele bir ibare yok. O hangi partideyse biz onları toplayıp imha ediyoruz. Fakat öteki partilerin de olması gerektiği üzere o eseri üretmişse ona söylenecek rastgele bir şey yok. Onun üretimi ve satışı devam etmiş oluyor. Bu çaba hem bizler hem de vatandaşlarımız hem de tüketicinin bütün haklarına riayet eden üreticilerimizle birlikte yürüteceğimiz bir uğraş.
-Toplamda bütün işletmelerimizi birebir kefeye koymak üzere bir yanlışa düşmemek gerekir. Lakin şunun da altını çizelim; vatandaşımızın sıhhatini tehlikeye düşürecek besin üretimi ya da uygulamalar yahut belirlendiği biçimde, söylendiği biçimde, etiketinde yazıldığı biçimde o eseri üretmeyip üreticinin yanıltılmasına sebep olacak konulara da rastgele bir toleransımız olmayacak, tıpkı halde devam edeceğiz. Bunun da tekraren altını çizmek istiyorum.